"Bezpieczny Uczeń". Spotkanie ekspertów w bydgoskiej komendzie

Skłonność do zachowań ryzykownych podejmowanych przez młodzież jest wypadkową wielu czynników między innymi psychospołecznych, oddziaływujących na osobowość nastolatka. Zachowania ryzykowne są synklinorium zachowań konwencjonalnych, ponadto zagrażają zdrowiu fizycznemu i psychicznemu młodego człowieka. Na podstawie literatury naukowej oraz doświadczeń zawodowych zespołów eksperckich pochylono się nad szczegółową analizą zachowań ryzykownych tj.: palenie papierosów spożywanie alkoholu, zażywanie środków odurzających (narkotyków i substancji działających podobnie, leków w celu narkotyzowania się), wczesną inicjacją seksualną, zrachowaniami agresywnymi i takimi, które mają znamiona przestępstwa, cyberprzemocą, absencją szkolną, podejmowaniem prób samobójczych, samookaleczeniami, członkostwem w agresywnych subkulturach młodzieżowych i sektach.

W ramach analizy zachowań problemowych wskazano instytucje pomocowe jakie udzielą wsparcia dziecku i rodzicom w sytuacji ich wystąpienia. Niewątpliwym hamulcem ekspansji zachowań nieakceptowanych jest kontrola społeczna.

Nastolatkowie podejmują szereg zachowań, w tym zachowań ryzykownych w celu zaspokojenia potrzeb miłości i akceptacji, ponadto próbując poradzić sobie ze stresem, stają w opozycji do panującej konwencji. Angażowanie się młodzieży w zachowania ryzykowne jest wielowymiarowe, dlatego też zespoły eksperckie pracujące przy narzędziu profilaktycznym „Bezpieczny Uczeń” współtworzyły czynniki ryzyka i czynniki chroniące przed podejmowaniem zachowań problemowych.

Wskazano podczas prac zespołowych kluczowe czynniki między innymi: rodzinne (brak więzi rodzinnych, nieprawidłowe postawy rodzicielskie przejawiające się np.: akceptacją zachowań ryzykownych, brakiem opieki, wysoką kontrolą lub brakiem kontroli poczynań dziecka), środowiskowe (duża dostępność substancji psychoaktywnych, niekorzystna sytuacja ekonomiczna, wysoka przestępczość i agresja w środowisku funkcjonowania nastolatka), szkolne (wysoka absencja szkolna, osamotnienie, zbyt wysokie wymagania nauczycieli, rodziców, doświadczanie przemocy w szkole), związane z grupą rówieśniczą (zachowania ryzykowne podejmowane przez rówieśników, przynależność do subkultur o charakterze agresywnym), związane z indywidualizowanymi cechami jednostki (niska samoocena, podatność na wpływy grupy, odczuwanie silnego napięcia).

Mamy nadzieję, iż tworzone narzędzie profilaktyczne, obecnie koncentrujące się ma obszarze miasta Bydgoszczy, będzie miało znacznie szerszy zasięg przestrzenny i wyniku włączenia się innych miast, powiatów i województw, doprowadzi do zmniejszenia skutków lub całkowitego zaprzestania podejmowanych zachowań niebezpiecznych przez dzieci i młodzież szkolną na obszarze całej Polski.

Serdecznie dziękujemy zaproszonym ekspertom za wkład merytoryczny i zaangażowanie w pracę nad narzędziem profilaktycznym, tworzonym w Komedzie Miejskiej Policji w Bydgoszczy.

Autor: Agnieszka Strahl
Wydział Prewencji KMP w Bydgoszczy