Wałek rozrządu jest najważniejszym elementem jednostki napędowej oraz jedną z kluczowych sił napędowych samochodu, który wprawia w ruch zawory jednostki napędowej i sprawia, że auto jest w stanie ruszyć z miejsca. Jeśli nie działa on w sposób odpowiedni, wówczas pojawia się problem, o którym kierowca dowie się dzięki informacji przesłanej przez czujnik położenia wałka rozrządu, bardzo często nazywany także w skrócie CMP.
Czujnik położenia wałka rozrządu jest jednym z wielu elementów elektrycznych, który znajduje się w każdym pojeździe. Wielu kierowców myli go jednak z czujnikiem położenia wału korbowego. Warto jednak wiedzieć, że pomiędzy jednym a drugim elementem istnieją bardzo istotne różnice, które powodowane są głównie funkcjami, jakie oba elementy pełnią w aucie.
Co to jest wał korbowy i czujnik położenia wału korbowego?
Wał korbowy jest częścią czterosuwowego cyklu jednostki napędowej, na który składają się cztery elementy. Zaliczają się do nich: kompresja, moc, dolot i wydech. Cyklem tego celu jest zmiana energii liniowej lub też zwrotno-posuwistej, która powstaje podczas ruchu tłoka, w energię obrotową, która następnie jest przenoszona na koła pojazdu. Tłok jest zamocowany w silniku do wału korbowego, nieco poniżej cylindrów przy użyciu tak zwanego korbowodu i koła zamachowego. Dzięki pracy jednostki napędowej, tłok porusza się w przód i obraca korbą, która ma za zadanie poruszyć kołami samochodu.
Co to jest wałek rozrządu?
Wałek rozrządu, będący nieodłączną częścią jednostki napędowej, sprawia, że powietrze oraz paliwo mogą dostać się do cylindra we właściwym momencie a następnie otwiera zawór wydechowy, umożliwiając wydalenie wszelkich produktów, które pojawiają się podczas procesu spalania, na zewnątrz. Podczas pracy wałka rozrządu, rzeczą najważniejszą jest jego zadziałanie w odpowiednim momencie. Wlot w pojeździe powinien się otworzyć dokładnie wówczas, kiedy tłok znajdzie się w górnej środkowej części. Z kolei wylot musi zapewnić właściwe odpowietrzenie wtedy, kiedy tłok jest zapełniony spalanym ładunkiem. Tzw. krzywka powinna ściśle współpracować z korbą, która musi się w tym czasie obracać, żeby popchnąć zawory i otworzyć je wtedy, kiedy tłoki się ruszają.
Czujnik położenia wałka rozrządu - funkcje
Czujnik położenia wałka rozrządu jest elementem, który jest odpowiedzialny za to, aby zaopatrzyć sterownik silnika w informacje na temat aktualnej pozycji wałka rozrządu. Oprócz tego, umożliwia określenie położenia tłoka w wybranym cylindrze, pomiaru prędkości obrotowej wałka rozrządu i wału korbowego. Czujniki położenia wałka rozrządu dostarczają do komputera w samochodzie sygnał, który informuje go o tym, czy jednostka napędowa samochodu jest w tej chwili włączona czy wyłączona. Otrzymując tą informację, komputer pokładowy może właściwie sterować pracą silnika - na przykład poprzez dostarczenie właściwej ilości paliwa czy uaktywnienia świec zapłonowych w jednostce benzynowej. Jeśli chodzi o silniki mające zapłon iskrowy, czujnik położenia wałka rozrządu, pomaga w nich także zmniejszyć problem, nazywany zjawiskiem spalania stukowego.
Problemy z czujnikiem przy wałku rozrządu
Awarie czujnika położenia wałka rozrządu niestety nie należą do rzadkości. W dodatku, w przypadku awarii lub jakiegokolwiek uszkodzenia tego elementu, nie można go w żaden sposób naprawić a także użyć ponownie. Jedynym wyjściem jest zakup nowego elementu, niezbędnego do wspomożenia pracy sterownika silnika. Czujnik CMP zazwyczaj ulega uszkodzeniom mechanicznym a także zużywa się całkowicie kiedy pojawi się zwarcie zewnętrzne.
Jeśli dojdzie do uszkodzenia czujnika czujników położenia wałka rozrządu, mogą pojawić się następujące "objawy":
- zapala się lampa silnika w komputerze pokładowym,
- pojawiają się problemy z zapłonem,
- samochód nagle szarpie podczas jazdy,
- jednostka napędowa gaśnie w trakcie jazdy,
- auto znacznie słabiej przyspiesza - samochód nie ma mocy,
- skrzynia biegów ulega zablokowaniu,
- pojawia się tzw. miękki hamulec (przy tym objawie sprawdź także artykuł: miękki hamulec przyczyny, bowiem może oznaczać poważniejszą awarię)
- nastąpi wtrysk większej ilości paliwa niż jest to wymagane,
- zużycie paliwa znacząco wzrasta.
Nieodpowiednio pracujący czujnik położenia wałka rozrządu będzie wysyłać całkowicie błędne lub częściowo zniekształcone informacje do komputera pokładowego, w wyniku czego może dojść do jednego z wyżej wymienionych problemów lub też kilku, pojawiających się równocześnie. Wyłączenie silnika oraz stacyjki może spowodować, że silnik nie będzie wiedział, czy krzywka lub korbowód działają. Jeżeli komputer pokładowy nie otrzyma odpowiednich informacji o tym, że wtryskiwacze natychmiast potrzebują paliwa, wówczas nie zostaną w nie zaopatrzone, a cały, niezbędny do jazdy cykl składający się z czterech etapów nie nastąpi. W konsekwencji tego, silnik bez dostępu do mocy i paliwa może się wyłączyć nawet w środku trasy.